Dwukropek stosujemy:
1) do wyliczenia elementów podmiotu szeregowego – należy pamiętać o tym, że dwukropek jest niezbędny tylko w przypadkach, gdy orzeczenie ma formę liczby mnogiej i występuje wyliczenie kompletne, np. Do znaków interpunkcyjnych stosowanych w języku polskim należą: kropka, przecinek, dwukropek, średnik, myślnik, wielokropek, pytajnik, wykrzyknik, nawias i cudzysłów;
2) do wyliczenia szczegółów, jeśli przed wyliczeniem przyjmują one ogólną formę, np. Podczas wakacji planujemy odwiedzić kilka europejskich stolic: Paryż, Rzym, Lizbonę i Madryt.
Jeśli wyliczenie składa się tylko z dwóch wyrazów lub wyrażeń połączonych spójnikiem i, dwukropka nie stawiamy.
Gdy wyliczenie nie jest poprzedzone ogólnym sformułowaniem, dwukropek można pominąć.
3) do przytaczania czyichś lub własnych słów, np. Z którego dzieła Williama Szekspira pochodzą słowa: „Być albo nie być – oto jest pytanie”?
Cytat rozpoczynamy wielką literą, gdy składa się z dwóch lub więcej zdań (w krótszych cytatach można zastosować małą literę).
Przytoczony tekst, który występuje po dwukropku, można wyodrębnić na kilka sposobów: kursywą, cudzysłowem lub myślnikami.
4) po zwrotach: jednym słowem, słowem, innym słowy, inaczej mówiąc itp., np. Ta kobieta zawróciła mi w głowie, nie mogę przestać o niej myśleć, inaczej mówiąc: chyba się zakochałem;
5) do wymieniania terminów, tytułów, zwrotów, które są objaśniane w dalszej części tekstu, np. W książce Elizy Orzeszkowej: Nad Niemnem znajdziemy piękne opisy przyrody.
W takich sytuacjach częściej jednak spotyka się inne wyróżnienia, polegające na ujmowaniu przywoływanych tytułów, terminów lub zwrotów w cudzysłów bądź zapisywaniu ich kursywą.
6) przed zdaniami, które wyjaśniają lub uzasadniają zdanie poprzedzające, np. Zrobiłem wszystko, o co prosiłaś: po wyjściu z pracy poszedłem prosto do domu i przygotowałem kolację;
7) przed przydawkami rzeczownymi, które mają charakter wyjaśniającego równoważnika zdania, np. Jej główny cel: stanowisko kierownika, sprawił, że skupiła się na karierze, zapominając o rodzinie.
Komentarze