Przed wyrazem gdy – bez względu na to czy występuje jako zaimek czy spójnik – zawsze stawiamy przecinek, ponieważ wprowadza on zdanie podrzędne, które:
1) określa czas odbywania się czegoś, co jest opisane w zdaniu nadrzędnym;
2) wskazuje okoliczności, w których się to odbywa;
3) rozwija część zdania nadrzędnego nazywającą punkt lub odcinek czasu;
4) określa warunek, od którego spełnienia zależy to, o czym mowa w zdaniu nadrzędnym.
Przykłady:
Było już ciemno, gdy dotarli na miejsce.
Minął rok od czasu, gdy ostatni raz ją widziałam.
Możesz wyjść z domu, gdy posprzątasz swój pokój.
Zdarza się, że zdanie składowe zawierające wyraz gdy nie jest ostatnim zdaniem w rozpatrywanym zdaniu złożonym – należy je wówczas oddzielić przecinkiem od pozostałej części wypowiedzenia.
Przykłady:
Gdy zdał egzamin, poszliśmy to uczcić.
Gdy zepsuła mi się pralka, wezwałam hydraulika.
Gdy w połączeniach wyrazowych
Wyraz gdy występuje w wielu połączeniach wyrazowych np. potem gdy, teraz gdy, wtedy gdy, dopiero gdy, wówczas gdy. W tego typu wyrażeniach postawimy przecinek, gdy na pierwszy człon pada akcent zdaniowy.
Przykłady:
Możesz pójść do kolegi dopiero, gdy odrobisz lekcje.
Wyjedziemy na wakacje wówczas, gdy dostanę premię.
Odezwij się do mnie wtedy, gdy będziesz chciał mnie przeprosić.
Takie wyrażenia mogą również pełnić funkcję spójników zestawionych – przecinek wówczas stawiamy przed całym wyrażeniem.
Przykład:
Wyjdziesz z psem, dopiero gdy wrócę.
Jeśli jednak pierwszy człon takiego wyrażenia jest poprzedzony wyrazem dopiero lub właśnie, przecinkiem zawsze poprzedzamy wyraz gdy.
Przykłady:
Poszukam nowej pracy dopiero wtedy, gdy będę mieć więcej wolnego czasu.
Dlaczego śnieg pada właśnie teraz, gdy ferie się kończą.
Komentarze