Wyraz jakby pełni w zdaniu funkcję spójnika lub partykuły. Zawsze występuje przed członem porównawczym.
Jakby jako spójnik
Gdy wyraz jakby występuje w funkcji spójnika, wprowadza zdanie podrzędne opisujące nierzeczywistą sytuację, która może się urzeczywistnić, jeśli zostaną spełnione warunki opisane w zdaniu nadrzędnym. Przed wyrazem jakby w takim zastosowaniu zawsze umieszczamy przecinek.
Przykłady:
Drżała, jakby wstrząsały nią dreszcze.
Mówił wolno, jakby szukał właściwych słów.
Spójnik jakby może też występować na początku zdania złożonego – wprowadza wówczas zdanie składowe określające warunki urzeczywistnienia się tego, o czym mowa w zdaniu nadrzędnym. Przecinkiem oddzielamy całe zdanie składowe.
Przykłady:
Jakbyś mnie posłuchał, nigdy by do tego nie doszło.
Jakby mogła, na pewno by cię odwiedziła.
Jakby chciał się spotkać, to by zadzwonił.
Jakby jako partykuła
Gdy wyraz jakby występuje w funkcji partykuły, informuje, że wyrażony w zdaniu pogląd nie jest zgodny z rzeczywistością. Przed wyrazem jakby w takim użyciu nie stawiamy przecinka.
Przykład:
Usłyszała coś jakby trzaśnięcie drzwi.
UWAGA! Bez względu na to, jaką funkcję wyraz ten pełni w zdaniu, może być poprzedzony przecinkiem, gdy rozpoczyna wtrącenie.
Przykłady:
Siedział na ławce, jakby czekał, aż ktoś się zatrzyma.
Miała wąskie usta, jakby wykrzywione w grymasie, i podkrążone oczy.
Komentarze